Với nội dung xét xử được cập nhật thường xuyên trên tiểu blog của tòa án, phiên tòa xét xử Bạc Hy Lai được khẳng định là minh bạch chưa từng có. Tuy nhiên, theo một số nhân chứng, nhiều lời khai nhạy cảm của ông Bạc đã không được đăng tải.
Kể từ khi phiên tòa xét xử cựu bí thư Trùng Khánh Bạc Hy Lai diễn ra tại thành phố Tế Nam, tỉnh Sơn Đông, tòa án cấp trung thành phố này đã cung cấp những bản ghi chi tiết phiên xét xử trên tiểu blog chính thức của mình.
Việc một chính trị gia cấp cao như vị cựu ủy viên Bộ chính trị Trung Quốc bị xét xử và được cập nhật công khai được xem như “một tiến bộ lịch sử”, kênh BBC dẫn lời Tang Xiaohu, một luật sư tại tỉnh Hồ Nam cho biết.
Còn tờ Nhân dân nhật báo của nước này thì khẳng định: “Việc xét xử mở và cập nhật theo thời gian thực trên Weibo thể hiện sự minh bạch và cởi mở của pháp quyền tại Trung Quốc”.
Tuy nhiên, tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng của Hồng Kông đã tiếp cận một số người được tham dự trực tiếp phiên xét xử và những người được báo cáo lại về các diễn biến tại tòa. Theo đó một số lời khai nhạy cảm của ông Bạc đã không được đưa lên tiểu blog của tòa.
Trong số những lời khai của ông Bạc bị lược bỏ trước khi đăng tải có chi tiết ông đã viết 5 bức thư, gửi lãnh đạo trung ương đảng Cộng Sản Trung Quốc, đề nghị cho vợ ông được ân xá trong vụ sát hại doanh nhân người Anh Neil Heywood.
Cũng bị lược bỏ khỏi lời khai còn có việc ông Bạc gặp gỡ các điều tra viên của cơ quan chống tham nhũng của đảng, những người đã nói với ông về các vụ xét xử tham nhũng trước đây của hai quan chức. Một người thừa nhận có tội đã không bị xử tử hình, người kia chối tội đã bị xử tử.
Lời khai được đăng tải còn bỏ ngoài những nhận xét có phần cảm thông của ông Bạc về vợ mình, bà Cốc Khai Lai, người đã ra làm chứng chống lại ông.
Tương tự, một số nhận xét có phần tiêu cực hơn của ông Bạc về bà Cốc, đã bị tách khỏi ngữ cảnh, trong đó có đoạn ông miêu tả vợ mình là “bị điên”, một nguồn tin được tóm tắt về vụ xét xử khẳng định với Bưu điện Hoa Nam buổi sáng.
Nguồn tin này cho biết khi đó ông Bạc chỉ đang trích dẫn lại những gì các điều tra viên đã nói về bà Cốc, để chứng minh rằng lời khai của bà là không đáng tin.
“Cuộc đời tôi đã là một bi kịch, và của Khai Lai cũng vậy”, ông Bạc nói với các công tố viên hôm thứ Bảy, theo nguồn tin trên. “Tôi hy vọng các anh có thể dừng cuộc điều tra này, và dừng việc lấy đi những chút ấm áp cuối cùng trong gia đình tôi”.
Hai nguồn tin khác cho biết, ông Bạc đã đổ lỗi cho chiến thuật mạnh tay của Ủy ban kiểm tra kỷ luật trung ương đảng Cộng Sản Trung Quốc đã gây áp lực, khiến ông phải nhận tội. Đây cũng là một chi tiết nữa không được đăng tải lên tiểu blog của tòa.
Các quan chức của Ủy ban này đã nói ông hãy nhìn số phận của cựu phó tỉnh trưởng tỉnh An Huy Wang Huaizhong và cựu Bộ trưởng đường sắt Liu Zhijun. Wang, người đã phản bác cáo buộc, bị xử tử năm 2004 sau khi bị tuyên nhận hối lộ 5 triệu nhân dân tệ.
Còn ông Liu dù bị kết tội tham nhũng sau khi nhận hối lộ hơn 60 triệu nhân dân tệ trong phiên tòa hồi tháng 7, chỉ phải nhận án tử hình nhưng được hoãn thi hành. Phiên tòa xử ông Liu chỉ diễn ra trong 4 tiếng, và vị cựu Bộ trưởng thể hiện sự “biết ơn” đối với đảng tại tòa.
Ông Bạc cho biết các điều tra viên khẳng định các cáo trạng của ông có thể dẫn tới một phán quyết hà khắc hoặc nhân nhượng. Tất cả tùy thuộc vào thái độ của ông đối với việc thú tội.
“Có hai sinh mạng đang lệ thuộc vào tôi”, ông Bạc nói trước tòa, sử dụng một thành ngữ Trung Quốc, theo lời của nhân chứng có mặt tại tòa. Nó có nghĩa là ông nghĩ rằng lời thú tội của mình có thể giúp cứu cả ông và vợ khỏi án tử hình. Nhưng khi được đăng tải, lời khai của ông Bạc chỉ được viết lại đơn giản là ông đã phủ nhận những lời thú tội trước khi xét xử.
Theo bản ghi lời khai được công bố, ông Bạc nói mình bị gây áp lực bởi các quan chức chống tham nhũng, những người đã hỏi ông “những câu hỏi dẫn dắt” nhằm rút ra lời thú nhận trái với ý định của ông.
Ông Bạc được trích dẫn đã nói: “Tôi không phải người hoàn hảo, không phải người có ý chí mạnh mẽ. Tôi sẵn sàng nhận trách nhiệm về điều đó”.
Những chi tiết khác bị lược bỏ khỏi lời khai còn có một cuộc tranh luận nảy lửa về việc sử dụng thuốc của bà Cốc và những đòn tấn công của truyền thông nhà nước nhắm vào ông Bạc.
Ông Bạc đã phản ánh với tòa rằng; “một số cơ quan truyền thông có thẩm quyền đã đưa ra phán quyết cho tôi” ngay cả trước khi việc xét xử kết thúc, nguồn tin cho biết. “Điều này không tuân thủ đúng tinh thần pháp quyền, dân chủ, công bằng và công lý”.
Ngoài ra, những từ tiếng Anh có nghĩa “nực cười” hay “lố bịch” ông Bạc dùng để miêu tả những chi tiết về món thịt sống mà con trai mình, Bạc Qua Qua mang về từ châu Phi làm quà, cũng bị loại bỏ.
Thanh Tùng
Theo SCMP